แม่น้ำจีตารุม (Citarum) เป็นแม่น้ำในจังหวัดชวาตะวันตกของอินโดนีเซีย เป็นแม่น้ำที่มีมลพิษสูงที่สุดในโลก เมื่อปี2008 ธนาคารเพื่อการพัฒนาเอเชียได้อนุมัติเงินกู้เป็นจำนวน 500 ล้านดอลลาร์สหรัฐเพื่อทำความสะอาดแม่น้ำ และได้เรียกแม่น้ำสายนี้ว่าเป็นแม่น้ำที่สกปรกที่สุดในโลก
แม่น้ำ Citarum สกปรกจนในบางจุดถึงขนาดไม่ไม่สามารถมองเห็นน้ำ พื้นผิวของแม่น้ำถูกปกคลุมด้วยขยะนานาชนิดรวมถึงสัตว์ที่ตายลอยอยู่บนพื้นผิวน้ำ และหากโชคดีพอที่จะมองเห็นน้ำก็จะเห็นว่า มันมีสีซึ่งมาจากสารเคมีพิษจำนวนมหาศาลที่ถูกทิ้งลงไปในแม่น้ำโดยภาคอุตสาหกรรม นี่เป็นสาเหตุหลักที่ทำให้ตั้งแต่ปี 2008 ปลาในแม่น้ำเกือบร้อยละ 60 ถูกทำลาย
ถึงแม้ว่าแม่น้ำ Citarum จะมีสภาพเป็นแม่น้ำที่สุดแสนสกปรก แต่แม่น้ำสายนี้ก็มีความสำคัญกับผู้คนราว 25 ล้านคนที่ต้องพึ่งพาน้ำเพื่อการเกษตรและไฟฟ้าทุกวันนอกจากนี้ยังใช้ในการชลประทานไร่นา 400,000 เฮกตาร์และเป็นแหล่งพลังงานสำหรับโรงไฟฟ้าพลังน้ำสามแห่งที่ให้บริการในสามเมือง
การศึกษาในปี 2013 พบว่าระดับของสารตะกั่วในแม่น้ำ Citarum สูงกว่ามาตราฐานน้ำดื่มของอเมริกา ถึง 1,000 เท่า
มันเต็มไปด้วยมลพิษรุนแรงจากตะกั่ว, อลูมิเนียมแมงกานีสและเหล็ก ตั้งแต่ปี 2002 น้ำที่ Citarum ไม่เคยผ่านมาตรฐานคุณภาพน้ำตามระเบียบราชการในการจัดการคุณภาพน้ำและควบคุมมลพิษทางน้ำ
และเนื่องจากการที่ผู้คนพึ่งพาน้ำที่ปนเปื้อนอย่างหนัก หลายคนจึงต้องทนทุกข์ทรมานจากโรคผิวหนังหลายชนิดตั้งแต่โรคหิดจนถึงการติดเชื้อรวมถึงโรคในระบบทางเดินหายใจเนื่องจากการสูดดมควันจากโรงงาน นอกจากนี้คุณภาพน้ำที่แย่ยังส่งผลทำให้พืชผลของเกษตรกรเสียหาย
หลายปีที่ผ่านมารัฐบาลทุกสมัยได้ให้คำมั่นสัญญาที่จะทำความสะอาด Citarum เป็นวาระแห่งชาติ แต่พวกเขาส่วนใหญ่ล้มเหลว เพราะขาดความพยายามและแรงสนับสนุนที่ไม่มากพอ จึงได้ทำเพียงบางส่วนเท่านั้น อย่างไรก็ตาม หลังจากที่ ประธานาธิบดีโจโกะ“ โจโกวี” Widodo ประกาศโปรแกรมทำความสะอาด Citarum เป็นแผนเจ็ดปี โดยมีเป้าหมายสุดท้ายคือ การทำน้ำดื่ม Citarum ภายในปี 2025โครงการนี้ได้รับการสนับสนุนจากกองทุนการเงินระหว่างประเทศ และธนาคารเพื่อการพัฒนาแห่งเอเชีย (ADB) โดยในปี 2008 ได้อนุมัติเงินจำนวน 500 ล้านดอลลาร์เพื่อการเยียวยาแม่น้ำ Citarum
นับตั้งแต่วันที่ 1 กุมภาพันธ์ 2018 กองทัพอินโดนีเซียรับเป็นแม่งานหลัก มีการระดมเจ้าหน้าที่ 7,100 คน แบ่งเป็น 22 ส่วน ตลอดแนว300 กม. ของแม่น้ำ เพื่อล้างขยะจากแม่น้ำและนำชีวิตพืชกลับสู่ดินแดนที่สำคัญรอบ ๆ Citarum ซึ่งรวมถึงการปลูกป่า 2,500 เฮกตาร์ในพื้นที่ต้นน้ำและ 80,000 เฮกตาร์ในที่ดินติดกับแม่น้ำ
การทำความสะอาดแม่น้ำจะเป็นการสิ้นเปลือง หากรัฐบาลไม่ดำเนินการกับนักธุรกิจที่มีส่วนในการปล่อยน้ำเสียจากโรงงานอุตสาหกรรมที่มีอยู่ราว 2,000 แห่ง ที่ก่อให้เกิดมลพิษในแม่น้ำ เจ้าหน้าที่ควรตรงไปยังแหล่งที่มา และเอาจริงเอาจังเรื่องการตรวจสอบ อาจถึงขั้นยกเลิกหรือระงับใบอนุญาตประกอบธุรกิจกันไปเลย
หากวิธีการฟื้นฟูแม่น้ำ Citarum และการบำบัดน้ำเสียอุตสาหกรรมแบบครบวงจรได้ผล ธนาคารโลกได้ประเมินว่า.. อินโดนีเซียจะได้รับประโยชน์มากมาย ไม่เพียง แต่ระบบนิเวศของน้ำจะกลับสู่สภาวะปกติ แต่แม่น้ำ Citarum ที่สะอาดจะสร้างประโยชน์ทางเศรษฐกิจสูงสุดถึง 280 ล้านเหรียญสหรัฐต่อปี
ตามแผนทำความสะอาดแม่น้ำซึ่งเริ่มดำเนินการตั้งแต่เดือนพฤศจิกายน 2011 จะมีค่าใช้จ่ายประมาณ 4 พันล้านดอลลาร์โดยใช้เวลากว่า 15 ปี
เรียบเรียงจาก Blockdit
อ่านเพิ่มเติม
https://thediplomat.com/2018/04/indonesias-citarum-the-worlds-most-polluted-river/
https://www.worldatlas.com/articles/the-most-polluted-river-in-the-world-the-citarum-river.html